บทความด้านความปลอดภัย

ประเภทของชุดดับเพลิง มีกี่ประเภท? เลือกแบบไหนให้เหมาะกับงานของคุณ

อุบัติภัยจาก ไฟไหม้ เป็นสิ่งที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้น แต่เมื่อเกิดขึ้นแล้วสิ่งสำคัญที่สุดคือ “การรับมืออย่างทันท่วงทีและปลอดภัย” อุปกรณ์ที่มีบทบาทสำคัญนอกจาก ถังดับเพลิง และ ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ ก็คือ ชุดดับเพลิง (Firefighting Suit) ซึ่งเป็นเกราะป้องกันชีวิตของเจ้าหน้าที่ดับเพลิง รวมถึงเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในโรงงาน อาคาร หรือแม้แต่พนักงานทั่วไปที่ได้รับมอบหมายให้รับมือกับเหตุฉุกเฉิน

หลายคนอาจสงสัยว่า ชุดดับเพลิงมีกี่ประเภท? แล้ว ควรเลือกใช้อย่างไรให้เหมาะกับหน้างาน บทความนี้เราจะมาอธิบายอย่างละเอียด เพื่อให้คุณเลือกชุดดับเพลิงได้อย่างถูกต้องและคุ้มค่า


ประเภทของชุดดับเพลิง

ชุดดับเพลิงแบ่งได้หลายประเภทตามวัสดุ คุณสมบัติ และการใช้งานหลัก โดยทั่วไปนิยมแบ่งออกเป็น 4 กลุ่มใหญ่ ๆ ได้แก่

1. ชุดดับเพลิงทั่วไป (Standard Firefighting Suit)

  • ใช้งาน: สำหรับเหตุเพลิงไหม้ทั่วไป เช่น อาคาร บ้านเรือน สำนักงาน

  • คุณสมบัติ: ผลิตจากผ้าทนไฟ เช่น Nomex, Kevlar หรือผ้าเคลือบสารกันไฟ

  • ป้องกัน: ความร้อน เปลวไฟ และสะเก็ดไฟในระดับหนึ่ง

  • เหมาะสำหรับ: หน่วยดับเพลิงทั่วไป โรงเรียน โรงแรม โรงพยาบาล หรืออาคารสำนักงาน


2. ชุดดับเพลิงกันความร้อนสูง (Proximity Fire Suit)

  • ใช้งาน: เหมาะสำหรับงานที่ต้องเข้าใกล้แหล่งความร้อนจัด เช่น โรงหลอมโลหะ โรงกลั่นน้ำมัน สนามบิน

  • คุณสมบัติ: ผลิตจากผ้า Aluminized เคลือบสารสะท้อนความร้อน

  • ป้องกัน: รังสีความร้อนสูงโดยตรงได้ดีเยี่ยม

  • เหมาะสำหรับ: โรงงานอุตสาหกรรมหนัก พื้นที่ที่มีการหลอมโลหะ การเชื่อม การตัดเหล็ก


3. ชุดดับเพลิงสำหรับสารเคมี (Chemical Protective Fire Suit)

  • ใช้งาน: เหตุเพลิงไหม้ที่เกี่ยวข้องกับ สารเคมีอันตราย หรือการรั่วไหลของสารเคมีที่ติดไฟได้

  • คุณสมบัติ: ใช้วัสดุพิเศษที่ป้องกันการซึมผ่านของสารเคมี เช่น PVC, Neoprene, Teflon

  • ป้องกัน: ไอระเหย ก๊าซพิษ สารเคมีที่อาจกระเด็นใส่ตัว

  • เหมาะสำหรับ: โรงงานอุตสาหกรรมเคมี ปิโตรเคมี ห้องแล็บ


4. ชุดดับเพลิงแบบเต็มรูปแบบสำหรับนักผจญเพลิง (Structural Firefighting Suit)

  • ใช้งาน: สำหรับหน่วยงานดับเพลิงอาชีพ ใช้ในการปฏิบัติงานจริงในเหตุเพลิงไหม้รุนแรง

  • คุณสมบัติ: มีหลายชั้น เช่น ชั้นนอกทนไฟ, ชั้นกันความชื้น, ชั้นฉนวนกันความร้อน

  • ป้องกัน: ไฟลุกไหม้โดยตรง ความร้อนสูง น้ำ และสารเคมีบางชนิด

  • เหมาะสำหรับ: นักผจญเพลิงมืออาชีพ, หน่วยงานดับเพลิงเทศบาล, หน่วยกู้ภัย


วิธีเลือกชุดดับเพลิงให้เหมาะกับงาน

การเลือกชุดดับเพลิงไม่ใช่ดูแค่ราคาถูกหรือแพง แต่ควรคำนึงถึง ความปลอดภัยเป็นอันดับหนึ่ง โดยมีหลักพิจารณาดังนี้

  1. ดูประเภทของงาน

    • โรงแรม/อาคารสำนักงาน → เลือกชุดดับเพลิงมาตรฐานทั่วไป

    • โรงงานหลอมโลหะ → เลือกชุดดับเพลิงกันความร้อนสูง

    • โรงงานเคมี/ปิโตรเคมี → เลือกชุดดับเพลิงป้องกันสารเคมี

    • หน่วยดับเพลิงอาชีพ → เลือกชุดดับเพลิงแบบเต็มรูปแบบ

  2. ตรวจสอบมาตรฐานความปลอดภัย

    • มาตรฐานสากล เช่น NFPA (National Fire Protection Association), EN469

    • มาตรฐานไทย เช่น มอก. (มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม)

  3. วัสดุและโครงสร้างของชุด

    • เลือกวัสดุที่ทนไฟได้จริง ไม่ลามไฟ

    • ควรมีหลายชั้นเพื่อเพิ่มการป้องกัน

    • น้ำหนักไม่ควรหนักเกินไปจนเคลื่อนไหวยาก

  4. ขนาดและการสวมใส่

    • เลือกขนาดที่เหมาะกับรูปร่างผู้สวมใส่

    • ต้องใส่แล้วเคลื่อนไหวสะดวก ไม่อึดอัด

    • มีอุปกรณ์เสริมครบ เช่น หมวกดับเพลิง ถุงมือ รองเท้าบูท

  5. งบประมาณและความคุ้มค่า

    • ชุดดับเพลิงมาตรฐานทั่วไป ราคาย่อมเยา เหมาะสำหรับองค์กรที่ต้องการใช้สำรอง

    • ชุดดับเพลิงพิเศษ ราคาสูงกว่า แต่เหมาะสมกับความเสี่ยงและช่วยปกป้องชีวิตได้มากกว่า


ความสำคัญของการมีชุดดับเพลิงในองค์กร

หลายองค์กรยังคงมองข้ามการจัดหาชุดดับเพลิง แต่แท้จริงแล้ว มันคือการลงทุนเพื่อความปลอดภัยของชีวิตและทรัพย์สิน ตัวอย่างเช่น

  • หากเกิดไฟไหม้ในโรงงานที่มีสารเคมีอันตราย เจ้าหน้าที่จะไม่สามารถเข้าไปควบคุมเพลิงได้เลย หากไม่มีชุดดับเพลิงที่เหมาะสม

  • อาคารสูง หากมีเพียงถังดับเพลิง แต่ไม่มีชุดดับเพลิงสำหรับทีมความปลอดภัย ก็อาจเสี่ยงต่อการสูญเสียอย่างมหาศาล

การมีชุดดับเพลิงที่ถูกต้องและเหมาะสม จึงเป็น มาตรการเชิงรุกในการป้องกันความสูญเสีย


สรุป

ชุดดับเพลิงมีหลายประเภท ตั้งแต่ ชุดดับเพลิงทั่วไป, ชุดกันความร้อนสูง, ชุดป้องกันสารเคมี ไปจนถึงชุดดับเพลิงเต็มรูปแบบสำหรับนักผจญเพลิง การเลือกซื้อจึงควรพิจารณาจากลักษณะงาน ความเสี่ยง และมาตรฐานความปลอดภัยเป็นหลัก ไม่ควรเลือกจากราคาเพียงอย่างเดียว

เพราะชุดดับเพลิงไม่ใช่อุปกรณ์ทั่วไป แต่คือเกราะป้องกันชีวิตของผู้ปฏิบัติงานทุกคน